kijijini kwetuWasomaji wapendwa wa blog hii, najaribu kufanya utafiti wa lugha za makabila yetu hapa nchini. Kwa mujibu wa tafiti inasemekana kuna makabila zaidi ya 120 hapa nchini.Niliamua kuangalia zaidi salaam, hususan za asubuhi, Kutokana na utafiti wangu nimepitia makabila kadhaa na kukutana na maneno yanayotumiaka katika salaam za asubuhi ambayo yanafanana kidogo, hebu tuone maneno hayo ni yapi:
KINGONI: Uyimwiki = Habari za asubuhi
KIZIGUA: Kugona vihi = Habari za asubuhi
KINYAKYUSA: Ughonile = Habari za asubuhi
KIYAO: kwimukaga = Habari za asubuhi
KIPARE: Murevuka = Habari za asubuhi
KIUNGUJA: wambaje = Habari za asubuhi
KISAMBAA: Onga makeo = Habari za asubuhi
KIANGAZA: Mwalamtse = Habari za asubuhi
KINYAMWEZI: Mwangaluka = Habari za asubuhi
KICHAGA: Shimbonyi = Habari za asubuhi
KIMERU: Konumbware = Habari za asubuhi
KIMASAI: Sopai = Habari za asubuhi
KISUKUMA: Mwadila = Habari za asubuhi
KIHEHE: Kamwene = Habari za asubuhi
KIBENA: Kamwene = Habari za asubuhi
KIKINGA: Ulamwihe = Habari za asubuhi
KINYIRAMBA: Ulalaliani = Habari za asubuhi
KIHAYA: Wabonaki = Habari za asubuhi
Kwa leo naishia hapa mwenye nyongeza anaweza kuongeza ili tujifunze pamoja.
Tukutane wakati ujao
Mada hii nimeichukua kutoka kwenye kibaraza cha VUKANI cha dada Koero, nami nimevutiwa nayo nikaona sio vibaya kuirejea ili kujikumbusha.
KINGONI: Uyimwiki = Habari za asubuhi
KIZIGUA: Kugona vihi = Habari za asubuhi
KINYAKYUSA: Ughonile = Habari za asubuhi
KIYAO: kwimukaga = Habari za asubuhi
KIPARE: Murevuka = Habari za asubuhi
KIUNGUJA: wambaje = Habari za asubuhi
KISAMBAA: Onga makeo = Habari za asubuhi
KIANGAZA: Mwalamtse = Habari za asubuhi
KINYAMWEZI: Mwangaluka = Habari za asubuhi
KICHAGA: Shimbonyi = Habari za asubuhi
KIMERU: Konumbware = Habari za asubuhi
KIMASAI: Sopai = Habari za asubuhi
KISUKUMA: Mwadila = Habari za asubuhi
KIHEHE: Kamwene = Habari za asubuhi
KIBENA: Kamwene = Habari za asubuhi
KIKINGA: Ulamwihe = Habari za asubuhi
KINYIRAMBA: Ulalaliani = Habari za asubuhi
KIHAYA: Wabonaki = Habari za asubuhi
Kwa leo naishia hapa mwenye nyongeza anaweza kuongeza ili tujifunze pamoja.
Tukutane wakati ujao
Mada hii nimeichukua kutoka kwenye kibaraza cha VUKANI cha dada Koero, nami nimevutiwa nayo nikaona sio vibaya kuirejea ili kujikumbusha.
17 comments:
KIGOGO - Mbukwenyi = Habari za asubuhi
Ahsante sana. Maana nyingine sikuwa nikizifahamu.
Halafu we Yasinta, hiyo Mwadela na Mwangaluka ya kinyamwenzi na kisukuma kuna ka utata hapo hebu Ng'wanambiti tusaidie kidogo hapo. Maana mi nimeolewa huko usukumani lakini asubuhi twasalimiana mwangaluka na kama hamjaonana kitambo then tunasema mwadela.
MMhm, lugha ya Kiunguja ndio lugha ya kabila gani vile?
Lulu, uminisalimia? Mbukwaaaaaaaaa!
Kuna ka ukweli kabsaa katika hilo kwa kuwa kwa wasukuma asubuhi huwa ni MWANGALUKA (ng'wangaluka) na Mwadila (Ng'wadila) hutumika kuanzia saa 6 nchana!
Kwa kikurya 'Bhwakeye ama Waraye'
Lulu, bhalamsaje bhose...lol
Kazi kubwa umefanya. Si wajua lugha za watu, matamshi ndio taabu
Wasukuma na wanyamwezi salamu zao zinakaribiana sana!
Nimeishi umasaini miaka 2, sopai ni salamu ya wakati wowote, na unajibu sidai, matamshi ni fasta sio kama lilivyoandikwa, kwa msisitizo unaweza kusema sidai nalle!
Kwa wahaya wajua lugha watasaidia, lakini hutamkwa tofauti kidogo.
Waangaza nafikiri wanasalimiana waramutse, copyright na kinyarwanda!
Wahadzabe, DUH, Siwezi kuandika, maana salamu haiandikiki vizuri maana sauti inatoka kama mtu atakaye kutema koozi, yaani inatamkiwa kooni, nilipokuwa Singida tulikuwa tunasalimiana kinyaturu kwa kusema habari ya Diu, labda spelling ndo tatizo, na kinyiramba sijui inaandikwaje, lakini tulikuwa tunasema ulailiani!
Wakara na wakerewe, ukichanganya na wajita, wakwaya nk salamu za wanaume na wanawake zinatofautiana, na pia watu wa rika moja wanaume na wanawake zinatofautiana, ila naona nafasi haitoshi hapa, na sie matatizo ya kuishi sehemu nyingi na makabila tofauti tunaishia kuchanganyikiwa DUH! Watu wa kijiweni salamu zao za asubuhi wakati mwingine hawajasukutua midomo.. salamu zikimwagika zinakuwa kama siweji vile!
Acha hizo, nani kasema Wabonaki ni hazari za asubuhi?
Lione vile
kiunguja hakuna wambaje
habari za asubuhi hiyo wambaje ni ya wapi
kikwetu
ugonile = umeamkaje
utwa lubunju = habari ya asubuhi
mulibakafu = hamjambo
utwa mbombo = habari ya kazi
utwa 'masiku = habari za siku
Jamani Yasinta usiwasahau na ndugu zako wayao.
Kuimukaga=habari za asubuhi/umeamkaje
Habari chi=habari gani
Z.
Za bwankya- za asubuhi iko ndo kihaya sasa
KIJALUO -OYAWRE ndio salaam yenyewe,ichiew nade ni neno endelezo baada salaam.
nani kakuambia kuwa kimeru ni kwanumbware hiyo ni umesemaje za asubuhi kwakwimboare
Naombeni kujua happy birthday kwa kinyakyusa inasemwaje?
kikerewe je?
Mambo bidada naomba nitafute
Kisukuma sio mwadila ni ng'hwangaluka / ng'hwadila inatumika jioni na sio salamu ya asubuhi
Post a Comment