KAPULYA MDADISI+(YASINTA MDADISI) =MAISHA

Mwenzenu nimekuwa nimeitafuta hadithi hii muda mrefu sana kwani nakumbuka niliisoma shule ya msingi . Sababu kubwa ya kuitafuta ni kwamba watu wengi wamekuwa wakinipachika majini kutokana na udadisi wangu , wengine wananiita mdadisi, maswali magumu, dada mwenye nguvu, na wengine Kapulya ndio maana naiandika leo. Nadhani wengi tunaikumbuka sana hadithi hii:-

Mzee Mwembe alikuwa mwenye nguvu nyingi na hodari sana wa kufanya kazi za mikono. Aliishi katika kijiji cha mdulo, Wilaya ya Rungwe.

Siku moja baada ya shughuli nyingi za mchana kutwa, Mzee Mwembe alijipumzisha kivulini huku akibugia bwimbwi la mahindi. Karibu naye alikuwepo Kapulya, mtoto wake wa kiume wa kwanza. Kapulya alikuwa mdadisi sana alipenda sana kuuliza maswali. Baba yake alimpenda kwa kuwa maswali yake yalikuwa na busara. Alipomwona baba yake awtulia, kamwuliza, “Baba, babu zetu waliwezaje kuishi na kupata chakula chao bila majembe, mikuki, mapanga na miundu?” Tatizo hili lilikuwa likimsumbua sana kichwani mwake kwa sababu alikwisha sikia kwamba vifaa hivi havikuwepo siku za kale. Mzee Mwembe akachukua bilauri ya maji akayanywa na huku akimsikiliza sana mwanawe. Baada ya kukohoa mara mbili hivi akamweleza, akisema, “siku hizi tunasikia katika mikutano ya siasa maneno mengi sana. Kwa mfano, mawazo ya kujitegemea yanatufundisha tusiwe wanyonyaji au makupe. Katika kujitegemea yatupasa kufikiri na kuvumbua vitu vyetu wenyewe ili kuyafanya maisha yetu yawe rahisi. Hivi ndivyo wazee wetu wa zamani walivyoishi. Pengine utasema kuwa maisha yao yalikuwa magumu lakini wao waliyafurahia. Kila kitu walikipata kwa kukifanyia kazi. Mtu goigoi na mnyonge aliishi kwa taabu na dhiki. Hii yote ilisababishwa na uhaba wa vifaa bora vya kufanyia kazi. Hapakuwepo na majembe, miundu, wala mikuki iliyotengenezwa kwa chuma kama ilivyo sasa. Hata hivyo kila mtu mwanaume aliweza kujitegemea kwa kutumia vifaa vyake vya kumsaidia kuendeshea maisha yake. Ilibidi kutengeneza vifaa hivi kwa kutumia miti. Miti yenyewe ilikuwa ni ile iliyochaguliwa maalum kwa kazi hii. Miti iliyokuwa inafaa ilikuwa ni ile iliyoweza kudumu muda mrefu bila kuharibika.

Matumizi ya vifaa hivi yalikuwa ya aina nyingi. Watu walitumia mikuki kwa kuwindia na kama kinga yao wakati wa safari. Majembe yalitumika kwa kazi ya kulimia na mashoka yalitumika kwa kupasulia kuni”

Kapulya alivutwa sana na maelezo hayo. Akabaki akimsikilza baba yake kwa makini sana. Mzee Mwembe hakukomea hapo, bali aliendelea kusimulia kwamba watu wa zamani walikuwa na tabia nzuri sana. Baadhi ya vitu vingi walivyogundua walivitoa vitumike kwa faida ya wote. Kwa njia hii maarifa ya uvumbuzi yaliendelezwa vizazi hadi vizazi. Kwa kutumia maarifa ya vizazi vilivyotangulia nasi pia tunaweza kuvumbua vitu vipya. Hivyo maisha ya binadamu huendelea kuwa bora na yenye manufaa.

Kapulya alipenda kujua pia jinsi watu wa kale walivyopata moto kwa kupikia vyakula vyao. Alikwisha sikia kuwa hawakuwa na mitambo ya kutengeneza vibiriti kama tuliyo nayo sasa. Hapo Mzee Mwembe hakutaka kmweleza kwa maneno tu. Akamwambia, “Chukua hicho kijiti kilicho hapo nyumba yako. Kichonge kidogo kwa kisu mpaka kipate uso uliosawazika.” Kapulya akafanya kama alivyoagizwa.

Kisha Mzee Mwembe aliendelea kusema. “Sasa tafuta kijiti kingine chenye unene wa kidole chako cha mkono. Halafu kikate kiwe na urefu wa kutosha. Baada ya Kapulya kukusanya vitu hivi Mzee Mwembe akamwelekeza atengeneze kijishimo karibu na ncha ya kile kijiti cha kwanza. Akafanya hivyo. Kisha baba yake akamwambia, “Sasa chukua kijiti chenye kishimo na kiweke juu ya majani makavu yaliyo laini.” Halafu baba yake alimwambia apekeche kile kijiti katika kile kishimo. Akafanya hivyo kwa nguvu sana. Basi akaona vumbi lenye moto sana likianguka juu ya yale majani makavu. Hapo aliona moshi ukitoka. Akazidi kupekecha kwa nguvu zaidi. Baba yake akamwambia, “Sasa chukua hayo majani yanayotoka moshi. Yapulize taratibu.” Akafanya hivyo na mara akaona moto ukiwaka Kapulya akawa amagundua njia ya kupatia moto. Uso wake uliwaka kwa furaha. Akaongeza majani. Halafu alichochea kuni ndogo ndogo na mwishowe akaongeza kuni kubwa. Akakata mahindi akayachoma.

Kwa njia hii ya kuuliza maswali na kwa tabia yake ya kujaribu kugundua vitu vipya Kapulya amejifunza mambo mbalimbali. Haoni haya kuuliza maswali kwa sababu anajua ya kuwa “kuuliza si ujinga.”

SWALI langu kwa ninyi mlionipachika hayo majina:- Je kweli nastahahili kuitwa hayo na kweli nipo sawa na Kapulya? Ni hilo tu.